Op 25 september 2025 was het weer zover. Een nieuwe GeoStrategieDag georganiseerd door Ruimteschepper in en met Geofort in Herwijnen. Wat een geweldige locatie, waar geschiedenis en toekomst elkaar ontmoetten. De dag begon met de plenaire opening met drie interessante lezingen. Er gebeurt veel op het gebied van GIS en dataverzameling en -behandeling. Deze ontwikkelingen kunnen niet anders dan inspirerend werken op de doelgroep (i.c. de (semi)overheid). De makers en uitvoerders van beleid raken echter achterop. Daarover straks meer.
Na de lunch werd de groep verdeeld over drie verschillende sessies en het was moeilijk om te kiezen. Zoveel interessants in de aanbieding. Coders Co. presenteerde in het blok “Bouw en Fysieke leefomgeving” in de kazerne ”PDF2GIS” naast de presentaties “Powerfood voor de Digital Twin” en “Eenvoudig je Digital Twin actualiseren met 3D foto’s”.
In een volle zaal beleefden we drie boeiende presentaties met voldoende tijd voor vragen van welke mogelijkheid ruim gebruik werd gemaakt.
Gosia Wrzesińska lichtte toe hoe en waar PDF2GIS is ontstaan. Twee afdelingen (GEO-informatie en Belastingzaken) van de gemeente Den Haag formuleerde in het kader van het programma “Startup in Residence The Hague 2019” de opdracht tot het ontwikkelen van een applicatie, die verschillende soorten tekeningen omzet in geo-data en administratieve gegevens. Coders Co. won de opdracht en heeft in samenspraak met de afdeling Belastingzaken de applicatie ontwikkeld. In de loop der tijd zijn er inmiddels meer dan 1500 tekeningen verwerkt, maar ook vertrokken sleutelfiguren. Daarmee verminderde ook gedeeltelijk het draagvlak en enthousiasme. Met het oog op de WOZ was de noodzaak voor het verbeteren van het proces tot taxatie nog steeds actueel en niet minder geworden.
Coders Co. heeft de applicatie ontwikkeld en deze is al opgewerkt naar versie 2.0. Een versie waarin nog meer handelingen zijn geautomatiseerd, waardoor de verwerkingstijd per tekening verder is afgenomen. In het begin werd gefocust op appartementstekeningen. Inmiddels wordt de aandacht ook verlegd naar bouwtekeningen, die op een vergelijkbare manier moeten kunnen worden verwerkt.
In de presentatie toont Gosia de stappen, die de gebruiker moet volgen om van een pdf te komen tot een 3D-configuratie van het appartement. Nieuw is dat mutaties niet per etage of appartement hoeven te worden verwerkt, maar dat meteen het hele bouwblok wordt meegenomen. De meetresultaten zijn betrouwbaar en deze manier van dataverwerking voorkomt ook dat de bewoners van een gebouw verschillen zien in de opmetingen, die zich vertalen in de WOZ-aanslag.
Bijvangst is dat er in de BAG-fouten worden gemaakt. Bij het werken met PDF2GIS komen deze fouten aan het licht en kunnen op een eenvoudige manier worden hersteld. Bij bovengetoond plan, miste de ondergrondse parkeer- en kelderlaag volledig, waardoor het om drie aparte gebouwen leek te gaan. Door gebruik van PDF2GIS zijn deze fouten te detecteren en in de BAG te herstellen. Voor de correctheid, bruikbaarheid en bestendigheid van data is zo’n correctie wel noodzakelijk, maar daarvoor is weer een andere afdeling verantwoordelijk. Feit blijft wel dat de gemeente als organisatie zich tot het uiterste moet inspannen om data, die landelijk worden gebruikt, optimaal te houden. Applicaties zoals PDF2GIS kunnen daar bij helpen en de behandeltijd minimaliseren.
Observaties
Op de vraag waarom deze applicatie nog niet landt moet het antwoord worden gezocht in de wijze waarop gemeenten werken. Afdelingen staan voor grote opgaven met beperkt budget en formatie, waarbij het werk is georganiseerd op basis van oude principes. Ook nu blijkt weer, dat het ontwikkelen van nieuwe ideeën niet moeilijk is, maar dat het probleem is het loslaten van de oude ideeën (citaat John Maynard Keynes).
Iedereen ziet de voordelen en de resultaten, die voor tal van andere afdelingen en diensten ook van nut kunnen zijn. Zeker voor Omgevingsdiensten en Veiligheidsregio’s is het van groot belang om vooraf inzicht te hebben in de 3D-verbeelding, op grond waarvan direct kan worden bepaald hoe een ruimte kan worden bereikt.
Bij de presentatie “Eenvoudig je Digital Twin actualiseren met 3D foto’s” van Joost Wijnen speelt feitelijk hetzelfde. Door met een mobiele 3D-cameratechniek opnames maken van de binnen- en buitenkant van gebouwen zijn controles in de bouw eenvoudiger. Ook door de opnames van open kabelsleuven blijft de plaatsbepaling van aansluitingen onder de grond altijd traceerbaar. Door de koppeling met GPS is de informatie ook nog eens van coördinaten voorzien. Ook bij deze presentatie viel op, dat de overheid nog traditioneel werkt en georganiseerd is.
In twee presentaties werden ontwikkelingen getoond, die het digitaliseren van dagelijkse werk daadwerkelijk realiseert. Dat is dus wat anders dan een tekening of rapport scannen! Applicaties, mits goed en consequent ingezet, kunnen tot besparingen in tijd leiden en onnodig werk voorkomen. Het maakt een organisatie ook “leaner”. De kans op fouten wordt geminimaliseerd. Het dilemma bij PDF2GIS en de 3D-foto’s is, dat de inzet in beginsel primair bij 1 afdeling ligt. Echter, op basis van de resultaten zijn er veel meer belangstellenden en potentiële gebruikers. Door de sectorale organisatiestructuur met gescheiden budgetten blijkt het schier onmogelijk om oplossingen te vinden. Een afdeling die het overzicht heeft en bewaakt is er niet, zodat innoverende ontwikkelingen steeds weer uit een budget moet komen, dat is afgestemd op de reguliere taken. Er gaat zo tijd verloren en er worden inkomsten gemist. Ook gaan de kansen verloren om echt stappen te maken als organisatie.
De vragen tijdens deze presentaties gingen met name over de toepassing en waarom ontwikkelingen zo moeilijk van de grond komen. Ik denk dat de bovenstaande observatie het dilemma is van veel kleine bedrijven, die staan voor prima ontwikkelingen en de voordelen kunnen uittekeningen. De overheid is of organisatorisch nog niet klaar voor de stap naar een volledig andere manier van werken of durft dit niet aan met het oog op de prestatiecurve.