Wat heb je aan een toerist?


Toeristen brengen geld mee. Dat is goed voor hotels en restaurants. Soms zorgen ze voor overlast. Meningen genoeg maar wat zegt de data?
We werken aan een onderzoek, de eerste vraag in deze serie:
“Heeft het aantal toeristen invloed op het winkel en horeca* landschap in Amsterdam?”
Heb jij een vraag over toeristen? Laat het ons weten. We gaan eerst aan de slag met de bovenstaande vraag. Dat doen we in de volgende 3 stappen.

* Met winkel bedoelen we alles van groothandel tot detailhandel. Enkel detailhandel heeft de voorkeur doch die data was niet apart beschikbaar. Horeca bestaat uit slaap-, eet- & drinkgelegenheden.


1. Winkels & horeca ten opzichte van het aantal inwoners

We kijken eerst naar een grafiek met het aantal winkels (shops) ten opzichte van het aantal inwoners (population) in Nederlandse gemeenten.



We vonden een gedegen lineair verband tussen het aantal inwoners en het aantal winkels. De oranje lijn geeft dit verband weer. Gemeenten kunnen iets afwijken van het gemiddelde. Het is duidelijk dat Amsterdam (rechtsboven) de grootste afstand heeft tot de oranje lijn.


Nu het aantal horeca plekken (horeca establishments) ten opzichte van het inwoneraantal. Ook hier is er een gedegen lineair verband.


Zoals je ziet wijkt Amsterdam in de horeca grafiek nu nog meer af van wat landelijk te verwachten is. Kan dat komen door toeristen? We moeten even goed opletten. Het kan het zijn dat er ergens links onderin ook een plaats is die zeer afwijkt van wat landelijk te verwachten is. Dat is niet goed te zien want het is een bende aan blauwe bolletjes. Een paar daarvan liggen ook een stuk boven de oranje lijn.

2. Aantal winkels en horeca per inwoner

Om een beter beeld te krijgen van afwijkingen van het gemiddelde maken we nog een grafiek. Het aantal winkels en horeca per inwoner (per Capita).


In Amsterdam zijn er ongeveer 0.0175 winkels per inwoner en 0.0075 horecazaken per inwoner. Rotterdam, Maastricht, Den Haag en Utrecht laten lagere getallen zien. De Waddeneilanden scoren erg hoog. Ze zijn te vinden in de grijze wolk rechtsboven. We weten dat daar veel toeristen komen. Kan het zijn dat plekken waar veel toeristen komen meer naar rechtsboven in deze grafiek trekken? Amsterdam gaat ook die kant op vergeleken met andere grote steden. We moeten dus data over het aantal toeristen per gemeenten erbij gaan halen.

3. Aantal toeristen per inwoner

Om te kijken of het aantal toeristen inderdaad zorgt voor meer winkels en horeca maken we nog twee grafieken.
We bekijken het aantal toeristen die een stad per jaar ontvangt. We gebruiken de volgende aanduiding, twee voorbeelden:

  • Voor elke Amsterdammer komen er per jaar 8 toeristen naar de stad
  • Voor elke Rotterdammer komt er per jaar 1 toerist naar de stad.

Dit zetten we af tegen het aantal winkels per inwoner en ook tegen het aantal horecazaken per inwoner. Helaas vonden we nauwelijks open data over het aantal toeristen per gemeente. We hebben over drie steden toch wat gevonden.


Eerste de winkels. Links zie je Amsterdam. Het aantal toeristen per Amsterdammer is 8 en het aantal winkels per inwoner is 0.0175. Die punten hebben we op elkaar gelegd. Dan zie je dat de 2 punten in Rotterdam ook op een plek vallen en in Maastricht ligt het in de buurt. Dit kan duiden op een lineair verband tussen aantal toeristen per inwoner en aantal winkels per inwoner. Dit is géén hard bewijs want we hebben maar informatie over 3 steden. We doen nu hetzelfde met horecazaken.


Hier laat Rotterdam een groter verschil zien en Maastricht ook een iets groter verschil vergeleken met de winkels hierboven.

Conclusie & Bevindingen

Een stelling hebben we behoorlijk hard kunnen maken: Er bestaat een gedegen lineair verband tussen het aantal inwoners aan de ene kant en het aantal winkels en horeca aan de andere kant.

Vervolgens hebben we een overzicht laten zien van het aantal toeristen per inwoner en de hoeveelheid winkels en horeca. We zagen dat plekken die vermoedelijk toeristisch zijn een hoger aantal winkels en horeca per inwoner hebben.

Dat is echter geen hard bewijs.

We konden daarna bij drie steden zien dat een hoog aantal toeristen en een hoog aantal winkels en horeca wel eens samen zou kunnen gaan.

Dat is ook geen hard bewijs.

We graven graag verder maar we konden niet meer open data vinden. Daar gaan we eerst naar graven, hulp is daarbij welkom. Vragen over toerisme die jij hebt zijn net zo welkom. Zo zoeken we samen uit wat je dus aan een toerist hebt.